![]() | AAA | ![]() |
Tworzywa sztuczne, zwyczajowo zwane plastikiem, to produkty powstające
z przerobu ropy naftowej. Ich biodegradacja, czyli rozkład w środowisku
naturalnym trwać może nawet kilka tysięcy lat! W czasie powolnego
rozkładu substancje toksyczne, zawarte w tworzywach sztucznych,
uwalniają się, przenikając do gleby i wód gruntowych. Spalanie tego
rodzaju tworzyw sztucznych jest niebezpieczne ze względu na uwalnianie
trujących i niejednokrotnie rakotwórczych substancji, takich jak
dioksyny i furany.
Najgroźniejsze dla środowiska i człowieka tworzywa sztuczne:
Najbardziej toksyczny ze wszystkich tworzyw jest polichlorek winylu
(PCW). Robi się z niego m.in. rury, zabawki, karty kredytowe. Do jego
produkcji używa się trujących związków chloru. Gdy PCW trafia na
wysypisko, chlor uwalnia się i przedostaje do gleby.
Najczęściej spotykanym tworzywem sztucznym jest polietylen.
Robi się z niego plastikowe worki i delikatne folie służące m.in. do
opakowań spożywczych. Wyrzucane na wysypisko uwalniają rakotwórcze
związki chemiczne.
Polistyren i pianka polistyrenowa czyli potocznie styropian
służą głównie do produkcji popularnych kubków i tacek na jedzenie oraz
izolacji budynków. W kontakcie z żywnością i napojami polistyren jest
wchłaniany do jedzenia i w ten sposób przedostaje się do organizmu
człowieka. Styren jest bardzo toksyczny. Powoduje uszkodzenia
chromosomów, prawdopodobnie ma także właściwości rakotwórcze, a co
najgorsze - związek ten nie wydostaje się z organizmu człowieka,
kumulując się w tkance tłuszczowej.
PET jest to skrót nazwy tworzywa sztucznego znanego od lat 40.
Jego pełna nazwa to politereftalan etylenu. Od połowy lat
siedemdziesiątych coraz więcej zużywa się go do wytwarzania opakowań,
głównie butelek do napojów. Butelka z plastiku o popularnej nazwie PET
stała się jednym z najbardziej kłopotliwych odpadów XXI wieku. Problem
ten dotyczy wszystkich wysoko uprzemysłowionych krajów kuli ziemskiej.
Według statystyk tylko w Polsce opróżnianych jest rocznie 110 tysięcy
ton butelek PET. Jedna tona to 25 tys. sztuk, co łącznie daje w skali
roku 2 miliardy 750 milionów butelek wyrzucanych na wysypiska. Roczny
odzysk w Polsce wynosi tylko 140 ton (czyli 35 milionów sztuk).
Miesięcznie na wysypisko trafiają więc tysiące ton tych butelek.
Wprawdzie nie emitują one szkodliwych substancji, jednak w
przerażającym tempie zaśmiecają otoczenie i lawinowo powiększają
polskie wysypiska. Plusem opakowań PET jest możliwość ich powtórnego
przetwarzania, w wyniku którego powstają: włókna i przędze (np. przędza
dywanowa, przędza dla przemysłu tekstylnego), płyty i folie (do
formowania wszelkiego rodzaju tacek, pojemników i pudełek), meble,
części wyposażenia wnętrz samochodów, żywice poliestrowe, oleje
opałowe.